رفته ام مهمانی. همسر فامیل یک خانوم 29 ساله با استعدادهای درخشان.
استاد زبان انگلیسی.
گفت: در هفته ای گذشت برای آموزش و پرورش آزمون استخدامی داشتم.
گفتم: خب به سلامتی. چه عالی! بالاخره شما هم صاحب درآمد میشی.
واقعا از ته دل خوشحال شدم. چون بندگان خدا به این حقوق خیلی نیاز
دارند. علی رغمی که خودش و شوهرش از صبح تا شب کار می کنند ولی باز عقب هستند.
اقساط بانکی بدجوری فشارشان را پایین آورده. کارشان هم کار دولتی نیست. کار آزاد.
تدریس در آموزشگاه. به هر حال ..... خیلی خوشحال شدم و ته دلم خدا رو شکر کردم.
اما یک چیزی گفت که برق از سه فازم پرید.
گفت: عذاب وجدان دارم.
گفتم: چرا؟
گفت: مصاحبه کننده با من طوری برخورد کرد که مجبور شدم دروغ بگویم.
برای همین خیلی عذاب می کشم. در زندگی من به کسی دروغ نمی گویم. اما در مصاحبه دروغ
گفتم.
گفتم: چی پرسید؟
گفت: پرسید نماز جمعه می روی؟ گفتم الان نمی روم! ولی قبلا می رفتم
(دروغ). پرسید: حجابت چگونه است؟ گفتم چادری نیستم ولی مانتوی بلند می پوشم (دروغ)
و چند تا دروغ دیگه از همین قبیل ...
متاسفانه این قبیل سوالات کلیشه ای بعد از انقلاب اسلامی به غلط و از
روی جهل باب شده است. و نوشته می شود به پای انقلاب اسلامی. مصاحبه هایی که مردم
را از نظام خسته می کند.
یک مسلمان که نماز می خواند باید ارکان نمازش را بداند.
اما سوال: اگر یک مسلمان که نماز می خواند و درست هم می خواند، ارکان
نمازش را طبق کتاب دینی و رساله علما به طور دقیق بلد نبود، آیا مسلمان نیست؟ این
دختر مانتویی که از نظر مذهبی نماها یک
دختر قرتی است! نماز می خواند و به خدا ایمان دارد. مسلمان است و آرزوی حج دارد.
چرا یک زن چادری (مصاحبه کننده) با او خیلی جدی و خشک طوری مصاحبه کند که لرزه بر
اندامش بیفتد؟ که باعث شود این خانم فکر کند مصاحبه کننده انقلابی است و من ضد
انقلابی هستم. چون او داخل چادر فقط دماغش پیداست. ولی من مانتوی کوتاه می پوشم. و
او آنقدر خشک و بی روح است که گویی انسان نیست و اصلا بلد نیست بخندد. خیلی جدی و
اخم کرده.
نکته: سوال کننده به گونه ای سوالات را مطرح می کند که سوال شونده
تصور می کند اگر ارکان نمازش را نداند، یا اگر نماز جمعه نرود، یا اگر چادر نزند،
یا اگر نداند نماز سه رکعتی چند تا تشهد دارد، یا نماز جمعه چند تا قنوت دارد و
نهایتا اگر نداند موالات و قیام متصل به رکوع چیست، خدایی نکرده مسلمان نیست و در
امتحان مصاحبه که شبیه سوال نکیر و منکر در شب اول قبر است، مردود شده و استخدام
نخواهد شد. برای همین چون از استخدام نشدن می ترسد یک اجبار درونی برای کسب روزی و
تامین معاش خانواده او را به دروغ وا می دارد. و این برای نظام انقلاب اسلامی که
مبتنی بر کرامت انسانی است اصلا خوب نیست.
هر چند سوال کننده قصد دارد میزان اعتقادات سوال شونده را بسنجد. اما
چه فایده؟ وقتی آن شخص در لباس های آراسته و پیراسته و کلمات قلمبه و سلمبه و ادا
و اطوارهای گوناگون و آن همه دروغ خودش را پنهان کند چه نتیجه ای دارد؟
بالاغیرتا آهای آقا و خانوم مذهبی و چادری! اگر سوالات شما کارآمد بود
نتیجه اش نمی شد آن زن چادری ای که بشود نماینده مجلس اصلاحات و بعد سر از بی بی
سی دربیاورد درحالی که روسری اش را درآورده و علیه حجاب صحبت می کند.
پانوشت:
بنده خودم هم درگیر همچین مصاحبه هایی شده ام. اغلب مشاهده می شود در
این مصاحبه ها بدون توجه به تخصص مصاحبه شونده که باید در اولویت باشد از جزئی
ترین سوالات دینی تا بعضی جزئیات زندگی که در حیطه مسائل شخصی جای میگیرد سوالاتی پرسیده می شود که بیشتر به نظر می آید هدف از طرح این سوالات
به دام انداختن شخص سوال شونده است نه آگاهی از میزان عقاید. به طور مثال این خانم
تعریف می کرد: آن خانم چادری به من گفت: شما را در خیابان دیده اند. بنده خدا هول
شده و به تت و پت افتاده و گفته: کی دیده؟ لباس چی تنم بوده؟ با کی بودم؟ یا سوال
کرده: اخیرا با کسی درگیر شده ای؟ بنده خدا باز هر چی براش اتفاق افتاده رو کرده
بدون اینکه متوجه باشه طرف بهش یه دستی زده.