قرض الحسنه
آيات
1- تجسّم قرض الحسنه در قيامت
«واقيموا الصلوة و اتوا الزكوة و اقرضوا اللَّه قرضاً حسناً و ما تقدّموا لانفسكم من خير تجدوه عند اللَّه هو خيراً و اعظم اجراً». مزمّل، 20
نماز رابرپا داريد و زكات را بپردازيد و به خدا قرض الحسنه دهيد (در راه او انفاق نماييد) و بدانيد آنچه را از كارهاى نيك براى خود از پيش مىفرستيد نزد خدا به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت.
2- آثار قرض الحسنه
الف- پاداش چندين برابر
«من ذا الذى يقرض اللَّه قرضاً حسناً فيضاعفه لكم اضعافاً كثيره» بقره، 245
كيست كه خدا را وام دهد و از اموالى كه به او بخشيده شده انفاق كند تا آن را براى او چندين برابر بيفزايد.
ب- از بين رفتن گناهان
«... و اقرضتم اللَّه قرضاً حسناً لاكفّرنّ عنكم سيّئاتكم» مائده، 12
و به خدا قرض الحسنه دهيد (در راه او به نيازمندان كمك كنيد) گناهان شما را مىپوشانم.
ج- آمرزش و تشكر خداوند
«ان تقرضوا اللَّه قرضاً حسناً يضاعفه لكم و يغفر لكم و اللَّه شكور حليم» تغابن، 17
اگر به خداوند قرضالحسنه بدهيد آن را براى شما مضاعف مىسازد و شما را مىبخشد و خداوند شكر كننده و بردبار است.
د- پاداش پر ارزش
«انّ المصدّقين و المصدّقات و اقرضوا اللَّه قرضاً حسناً يضاعف لهم و لهم اجر كريم» حديد، 18
مردان و زنان انفاق كننده و آنها كه (از اين راه) به خدا قرض الحسنه
دهند، اين قرض الحسنه براى آنان مضاعف مىشود و پاداش پر ارزشى دارند.
روايات
1- برترى پاداش قرض بر صدقه
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم: «الصدقة بعشرة و القرض بثمانية عشر و صلة الاخوان بعشرين و صلة الرحم باربعة و عشرين».
صدقه دادن ده پاداش دارد و وام دادن هيجده پاداش و پيوند با برادران دينى بيست پاداش و صله رحم بيست و چهار پاداش دارد. 1
2- حمكت قرض دادن
قال الصادق عليه السلام: «على باب الجنة مكتوب القرض
بثمانية عشر و الصدقة بعشرة و ذلك لايكون الّا فى يد المحتاج و الصدقة
ربما وقعت فى يد غير محتاج».
بر در بهشت نوشته است به عوض وام و قرض هيجده پاداش و به عوض صدقه ده
پاداش داده مىشود زيرا وام تنها به دست شخص محتاج مىرسد ولى چه بسا كه
صدقه به نيازمند نرسد. 2
3- قرض ندادن و محروميت از بهشت
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم: «من احتاج اليه اخوه المسلم فى قرض و هو يقدر عليه فلم يفعل حرم اللَّه عليه ريح الجنة».
كسى كه برادر مسلمانش به او نيازمند در گرفتن وام باشد و بتواند به او وام
بدهد و اين كار را نكند خداوند بوى بهشت را بر او حرام مىكند. 3
4- قرض گرفتن پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم
عن ابن عباس قال: ان رسول اللَّه صلى الله عليه و
آله و سلم توفىّ و درعه مرهونة عند رجل من اليهود على ثلاثين صاعاً من شعير
اخذها رزقاً لعياله.
پيامبر از دنيا رفت و زره او در نزد مردى از يهود در گرو بود و بخاطر
اينكه سى صاع گندم از او گرفته بود تا زندگى خانوادهاش را تأمين كند.4
5- قرض و آزمايش الهى
قال على عليه السلام: «قال اللَّه تعالى: «ان تنصروا
اللَّه ينصركم و يثبت اقدامكم» و قال تعالى: «من ذا الذى يقرض اللَّه ...»
فلم يستنصركم من ذُلّ و لم يستقرضكم من قُلّ استنصركم و له جنود السموات و
الارض ... و انما اراد ان يبلوكم ايكم احسن عملًا».
اگر خداوند را يارى كنيد شما را پيروز مىگرداند و قدمهاى شما را استوار
مىسازد و فرمود كيست كه به خدا قرض نيكو دهد تا خداوند چند برابر عطا
فرمايد و براى او پاداش بى عيب و نقصى قرار دهد درخواست يارى از شما به جهت
ناتوانى نيست و قرض گرفتن از شما براى كمبود نمىباشد در حالى از شما يارى
خواسته كه لشكرهاى آسمان و زمين در اختيار اوست بلكه خواسته است شما را
بيازمايد كه كدام يك از شما نيكوكارتريد. 5
6- پرهيز از قرض گرفتن
قال على عليه السلام: «اياكم و الدين فانّه همّ بالليل و ذلّ بالنهار».
بپرهيزيد از وام گرفتن زيرا مايه غم و اندوه در شب و ذلّت در روز است.6
7- قرض براى حج و ازدواج
عن ابى موسى قال قلت لابى عبداللَّه عليه السلام
جعلت فداك يستقرض الرجل و يحج؟ قال: نعم. قلت يستقرض و يتزوج؟ قال: «نعم،
انه ينتظر رزق اللَّه غدوة و عشية».
راوى به امام گفت فدايت شوم، انسان وام براى حج بگيرد؟ فرمود آرى. گفتم: براى ازدواج وام بگيرد؟
فرمود آرى او منتظر رزق خدا در صبح و شب باشد.7
8- پاداش مدارا كننده
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم: «من انظر معسراً كان له على اللَّه فى كل يوم صدقة بمثل ماله عليه حتى يستوفى حقّه».
كسى كه به بدهكارى كه در سختى به سر مىبرد مهلت دهد، خداوند در هر روز براى او صدقهاى مىنويسد تا حق خود را بگيرد.8
اشاره
ابن ابى عمير از شخصى ده هزار درهم طلبكار بود. بدهكار منزل خود را به همين مبلغ فروخت و براى پرداخت قرض خود نزد ابن ابى عمير آمد و گفت: اين مبلغ را بگير. ابن ابى عمير گفت: آيا به تو ارث رسيده است؟ گفت: نه. بلكه خانهام را فروختهام. ابن ابى عمير گفت: امام صادق عليه السلام فرمودند: انسان به خاطر بدهكارى خود از منزلش خارج نخواهد شد ابن عمير در حالى كه به يك درهم آن پول نيازمند بود در عين حال آن مبلغ را نپذيرفت.9
- 1. (بحار/ 74/ 311)
- 2. (بحار/ 100/ 138)
- 3. (بحار/ 100/ 138)
- 4. (جامع احاديثالشيعة/ 8/ 277)
- 5. (نهجالبلاغه/ 183)
- 6. (وسائل/ 13/ 77)
- 7. (وسائل/ 13/ 82)
- 8. (بحار/ 103/ 151)
- 9. (سفينةالبحار/ 1/ 314)